Deze Cyclotron gaat er echt komen, want het beoogde doel van 50.000 op Kickstarter is al 3x overschreden. Het is een complex project, dus er zal wel wat vertraging oplopen. Maar wel heel interessant en best wel revolutionair.

CYCLOTRON: als in TRON, zonder spaken

De naam doet je meteen denken aan die revolutionaire film TRON, met de eerste echte 3D animaties. Een mijlpaal was dat. Recent is er nog een leuke remake van gemaakt. De personages verdwenen in een computer, en scheurden rond op de microchip met een supersnelle futuristische motor, zie het filmpje onderaan. Die motor zag er gaaf uit en had geen spaken. Hoe gek dat ook lijkt, tegenwoordig zijn er al meerdere modellen en prototypes verschenen zonder spaken en zonder assen. De Cyclotron voegt er nog wat leuks aan toe: mandjes in de wielen. Als er toch geen spaken en assen zijn, heb je ruimte zat voor twee grote manden in de wielen, met het gewicht vlak bij de grond, wat ideaal is. En revolutionair.

Hoe kan dat, zonder spaken en assen? Als het frame wat breder en sterker is (lees: zwaarder) kun je de velg van het wiel in lagers door het frame laten lopen. Of de velgen zijn vast en onderdeel van het frame, en er loopt een tweede velg (of band) met lagers over de eerste. Je hebt dan geen as meer nodig. Maar zo te zien op de filmpjes zwabbert het wel nogal. As en spaken vormen de basis van het wiel, de grootste uitvinding van de mensheid. De middelpuntvliedende kracht vormt een fenomenale en wonderbaarlijke stabiliteit die we als vanzelfsprekend ervaren. Zonder die as en spaken is een wiel veel minder stabiel. Kijk maar eens naar die dichte wielen in de wielrensport: er kan maar maximaal één wiel dicht anders rijdt het voor geen meter. Helaas zijn er in de wielrensport allerlei absurde eisen waardoor revolutionaire ontwerpen zoals een ligfiets niet eens mogelijk zijn. Maar in de triathlon mag er veel meer, en daar zie je ook geen dichte wielen of spaakloze constructies. Zegt ook wel wat.

Cyclotron versnellingsbak

Een ander ding bij de Cyclotron is de revolutionaire versnellingsbak. Dit is een vrij recente uitvinding. Het wordt ook wel een sequentie versnelling genoemd, en wordt onder andere door het Duitse Pinion gemaakt. De makkelijkste, goedkoopste en lichtste versnelling op de fiets is de derailleur. Maar die heeft nadelen: het systeem is open en fragiel (ook al heeft Batavus een derailleur in een gesloten kettingkast laten zien). Een naafversnelling lost dat geheel op, en die zijn te kust en te keur te koop, van de goedkope simpele 3 speeds (Shimano, SRAM of Sturmey Archer) tot de supergeavanceerde Rohloff en NuVinci. Maar wel altijd zwaarder dan een derailleur. Omdat de Cyclotron geen naaf heeft, kan een naafversnelling ook al niet. De versnellingsbak is dan de enige optie, maar die levert wel verlies aan energie op, 10 Watt nota bene, zie deze test. Dat wil je niet op een fiets: die moet zowel licht zijn, als licht lopen. Op een elektrische zou die 10Watt niet zo’n probleem zijn.

Nog meer geintjes op die Cyclotron

Er is natuurlijk ook een elektrische variant, en het zit verder vol met geintjes als GPS (zie een eerder artikel), weggewerkte kabels en zelfs weggewerkte remmen, leuke verlichting in de wielen, laserverlichting, een App en geinige stickers. Maar vooral het stuur vinden wij opvallend en geniaal: dat kun je omdraaien, zodat je een diepe snelle zit simpel kan omtoveren tot een relaxte recht-op houding. Ziet er heel goed uit, dit zouden we graag in de praktijk aan de tand willen voelen. Ook de banden zijn revolutionair: die zijn massief en kunnen dus niet lek. Maar elk voordeel heeft zijn nadeel: het fietst niet zo lekker als een luchtband. Want een luchtband is namelijk ook al zo’n geniale en wonderlijk effectieve uitvinding, waar je maar marginaal iets aan kan verbeteren. Net als spaak en as dus.

Conclusie

Je moet dus die elektrische nemen, vanwege het verlies aan energie. Maar die is best duur, wel 3000,-. Het is afwachten hoe lekker het rijdt – of niet – door het gemis van as en spaak en door het gemis van luchtbanden. En spatborden? Maar het draaibare stuur lijkt ons geniaal en fantastisch. En de mandjes in de wielen ook.